Jako ekspert w dziedzinie literatury, zauważam, że nadchodzi matura 2024, co przynosi ze sobą roczne zmartwienia i pytania dotyczące lektur obowiązkowych. Co roku, miliony uczniów maturalnych zmierza do zrozumienia i analizy literackich arcydzieł, które są kluczowe dla zdania tego istotnego egzaminu. W ostatnich latach, wykaz lektur obowiązkowych na maturze z języka polskiego uległ modyfikacjom – niektóre pozycje zostały dodane, inne już nie są wymagane. Kto z nas nie zna „Pana Tadeusza”, „Dziadów” czy „Lalki”? To utwory tak znane, że ich obecność w świadomości jest niemal pewna. Kiedy myślimy o lekturach na maturze, te tytuły przychodzą na myśl natychmiast. Jednak to tylko część z bogatego zestawu dzieł, które musimy poznać, aby nie zostać zaskoczonym na maturze 2024. Każda epoka literacka ma swojego reprezentanta, z którym należy się zapoznać na maturze podstawowej.
Spis treści:
Matura 2024 – Ostatni Moment na Przygotowania
Mamy grudzień 2023, co oznacza, że to ostatni moment dla tych, którzy pragną dokładnie zapoznać się z wymaganymi lekturami. W tym artykule przybliżę listę lektur obowiązkowych na maturę 2024, analizując wybór dzieł literackich dokonany przez Centralną Komisję Edukacyjną.
Lektury Obowiązkowe – Matura Podstawowa z Języka Polskiego
Zestaw lektur obowiązkowych na maturze podstawowej z języka polskiego obejmuje dzieła z różnych epok literackich, od Starożytności po Literaturę Współczesną. Każda epoka ma swojego przedstawiciela, a cały wykaz prezentuje się następująco:
Lp. | Autor | Tytuł | Opis |
---|---|---|---|
1 | Jan Parandowski | Mitologia, część I Grecja | Zbiór mitów greckich, przedstawiający bogów i bohaterów starożytnej Grecji. |
2 | Sofokles | Antygona | Tragedia antyczna opowiadająca o konflikcie moralnym i prawie do godnego pochówku. |
3 | Jan Kochanowski | Odprawa posłów greckich | Dramat renesansowy, alegoria polityczna dotycząca sytuacji Polski w XVI wieku. |
4 | William Szekspir | Makbet | Tragedia o ambicji, władzy i jej tragicznych konsekwencjach. |
5 | Molier | Skąpiec | Komedia o chciwości, miłości i rodzinnych konfliktach. |
6 | Adam Mickiewicz | Konrad Wallenrod; Dziady cz. III | „Konrad Wallenrod” to poemat o poświęceniu dla ojczyzny; „Dziady cz. III” to dramat romantyczny o walce z tyranem. |
7 | Juliusz Słowacki | Kordian | Dramat romantyczny o młodym Polaku walczącym o wolność kraju. |
8 | Bolesław Prus | Lalka | Powieść realistyczna o miłości, klasach społecznych i zmieniającej się Warszawie XIX wieku. |
9 | Eliza Orzeszkowa | Gloria victis | Nowela o powstaniu styczniowym, ukazująca heroizm i tragedię ludzi walczących o wolność. |
10 | Henryk Sienkiewicz | Potop | Powieść historyczna o wojnach szwedzkich w XVII wieku w Polsce. |
11 | Fiodor Dostojewski | Zbrodnia i kara | Powieść psychologiczna o moralności, winie i odkupieniu. |
12 | Stanisław Wyspiański | Wesele | Dramat symboliczny, przedstawiający polską rzeczywistość na przełomie XIX i XX wieku. |
13 | Stefan Żeromski | Przedwiośnie | Powieść o trudnych losach młodego pokolenia w odrodzonej Polsce po I wojnie światowej. |
14 | Tadeusz Borowski | Opowiadania: Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli | Zbiór opowiadań o życiu i śmierci w obozach koncentracyjnych. |
15 | Gustaw Herling-Grudziński | Inny świat | Pamiętnik z sowieckiego łagru, opisujący życie więźniów i ich duchową walkę. |
16 | Hanna Krall | Zdążyć przed Panem Bogiem | Reportaż o historii Marka Edelmana, jednego z przywódców powstania w getcie warszawskim. |
17 | Albert Camus | Dżuma | Powieść alegoryczna o epidemii w Algierii jako metafora okupacji i oporu. |
18 | George Orwell | Rok 1984 | Antyutopia o totalitarnym państwie i wszechobecnej kontroli. |
19 | Sławomir Mrożek | Tango | Dramat o konflikcie pokoleń i poszukiwaniu wartości w świecie pozbawionym norm. |
20 | Marek Nowakowski | Raport o stanie wojennym; Górą Edek | Opowiadania ukazujące realia stanu wojennego w Polsce i życie codzienne ludzi. |
21 | Jacek Dukaj | Katedra | Opowiadanie z tomu „W kraju niewiernych”, łączące elementy fantastyki z refleksją nad rzeczywistością. |
22 | Andrzej Stasiuk | Miejsce | Opowiadanie z tomu „Opowieści galicyjskie”, przedstawiające życie w małym miasteczku. |
23 | Olga Tokarczuk | Profesor Andrews w Warszawie | Opowiadanie z tomu „Gra na wielu bębenkach”, łączące elementy historii i współczesności. |
Od 2023 roku, w zbiorze znalazło się dzieło polskiej noblistki, Olgi Tokarczuk.
Lektury Obowiązkowe – Matura Rozszerzona z Języka Polskiego
Dla tych, którzy planują zdawać maturę rozszerzoną, przygotowano również specjalny zestaw lektur. Uczniowie muszą znać wiele innych dzieł literackich, które na poziomie podstawowym nie są wymagane. Lista prezentuje się następująco:
1) William Szekspir, Hamlet;
2) Juliusz Słowacki, Lilla Weneda;
3) Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia;
4) realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot, lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary);
5) Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa;
6) Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata;
7) Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy;
8) Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe;
9) Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa;
10) Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania.
Fragmenty Obowiązkowe na Maturze
Oprócz pełnych dzieł, uczniowie muszą również znać fragmenty innych utworów, zarówno na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym. Lista zawiera między innymi fragmenty Biblii, dzieł Homera, a także dzieła św. Tomasza z Akwinu i Michela de Montaigne.
Korepetycje Online – Wsparcie w Nauce Lektur i Fragmentów
W obliczu wyzwań, jakie stawia przed uczniami konieczność znajomości tych fragmentów, coraz popularniejsze stają się korepetycje online. Oto, jak mogą one wspierać naukę:
- Dostosowanie do Indywidualnych Potrzeb: Korepetytorzy online często oferują spersonalizowane sesje, dostosowując materiał do indywidualnego poziomu i tempa nauki ucznia. Można skupić się na konkretnych fragmentach, które sprawiają najwięcej trudności.
- Elastyczność Godzin: Korepetycje online oferują większą elastyczność w planowaniu zajęć. Uczniowie mogą umawiać się na sesje w dogodnych dla siebie godzinach, co jest szczególnie ważne w przypadku intensywnego okresu przygotowań do matury.
- Dostęp do Zasobów Edukacyjnych: Korepetytorzy często dysponują bogatymi zasobami edukacyjnymi, takimi jak analizy tekstów, streszczenia, czy materiały multimedialne, które mogą ułatwić zrozumienie trudniejszych fragmentów.
- Interaktywne Metody Nauki: Nowoczesne platformy do korepetycji online oferują różnorodne narzędzia interaktywne, takie jak tablice wirtualne, czaty, czy możliwość wspólnego edytowania dokumentów, co sprawia, że nauka jest bardziej angażująca.
- Wsparcie w Interpretacji i Analizie Tekstów: Korepetytorzy mogą pomóc w głębszym zrozumieniu i analizie literackiej, co jest kluczowe przy omawianiu fragmentów dzieł. Uczą, jak dostrzegać różne warstwy tekstu, co jest niezbędne na maturze.
- Przygotowanie do Egzaminu: Oprócz pracy nad konkretnymi tekstami, korepetytorzy mogą pomóc w ogólnym przygotowaniu do egzaminu maturalnego, w tym w strategiach radzenia sobie ze stresem i technikach pisania esejów.
- Dostępność z Każdego Miejsca: Dzięki korepetycjom online, nie ma znaczenia, gdzie się znajdujesz. Możesz uczyć się z domu, biblioteki czy nawet będąc w podróży, co jest szczególnie ważne dla uczniów, którzy mieszkają w mniejszych miejscowościach, gdzie dostęp do korepetytorów może być ograniczony.
Jak Wybrać Korepetytora Online?
Przy wyborze korepetytora online warto zwrócić uwagę na kilka aspektów:
- Doświadczenie i Kwalifikacje: Sprawdź, czy korepetytor ma doświadczenie w nauczaniu literatury i przygotowywaniu do matury.
- Opinie Innych Uczniów: Warto przeczytać opinie innych uczniów, aby dowiedzieć się, jak efektywne są zajęcia.
- Metody Nauki: Upewnij się, że metody nauczania korepetytora odpowiadają Twojemu stylowi uczenia się.
- Cena: Porównaj ceny różnych korepetytorów, ale pamiętaj, że jakość nauczania jest najważniejsza.
Korepetycje online mogą być znakomitym sposobem na uzupełnienie wiedzy i umiejętności potrzebnych do zdania matury, zwłaszcza w zakresie trudniejszych fragmentów lektur i dzieł literackich.
Jak Się Przygotować do Matury z Języka Polskiego?
Przygotowanie do matury z języka polskiego wymaga nie tylko dogłębnego zrozumienia treści, ale także umiejętności analitycznego myślenia. Wielu uważa, że lektury obowiązkowe są trudne i demotywujące, ale z doświadczenia wiem, że większość z nich jest fascynująca i warta poznania. Jeśli jednak czujesz, że potrzebujesz wsparcia, polecam skorzystanie z profesjonalnych korepetycji. W Smart Minds oferujemy kompleksowe omówienie lektur i indywidualne podejście do potrzeb ucznia. Pierwsze zajęcia są bezpłatne, więc zachęcam do skorzystania z tej możliwości i przygotowania się do matury z najlepszymi wynikami.
Autor: Beata Borek